भिन्न - भिन्न शब्दों के अर्थ एक समान हो,पर्यायवाची शब्द कहलाते हैं।
जैसे कि:
अटल – अडिग, पक्का, अविचल, फिर, अपरिवर्तनीय
अमृत – पीयूष, सुधा, अमिय, सोम, सुरभोग, अमी
अतुल – अनुपम, अद्वितीय, बेजोड़, बेमिसाल, बेनज़ीर
अरण्य – वन, जंगल, कानून, विपिन, आटवी, कान्तार
अधर – ओठ, ओष्ठ, रदपुट, लब
अत्याचार – अनाचार, अन्याय, उत्पाद, ज़ुल्म, नृशंसता, अपकार
अधर्मी – निकृष्ट, नीच, पतित, गिरा हुआ, कमीना, कुत्सित, क्षुद्र, घटिया
अधिकार – आधिपत्य, कब्ज़ा, दावा, स्वत्व, हक़, स्वामित्व
अनार – दाड़िम, शुकोदन, शुकप्रिय, रामबीज
अनुपम – अनोखा, अनूप, अनूठा, अद्भुत, अतुल, अद्वितीय, निराला
अनुमान – क़यास, अटकल, अंदाज़
अक्षर – अविनाशी, ब्रह्म, हरफ़
अजनबी – अनजान, अपरिचित, अज्ञात, नावाकिफ़
अंधा – नेत्रहीन, अंधियारा, चक्षुहीन, दृष्टिहीन
अंत:पुर – रानिवास, ज़नानख़ाना, भागपुर, हरम
अंतरंग – आंतरिक, आभ्यंतर, धनिष्ठ, दोस्ताना, भीतरी, मैत्रीपूर्ण, हार्दिक
अंधकार – तम, तिमिर, अँधेरा, अंधियारा, ध्वान्त, तमिस्त्र
अंदाज़ – अटकल, अनुमान, कूत, तख़मीना, ढंग, ढब, तर्ज़, तौर-तरीक़ा
अतिथि – मेहमान, पाहुन, आगन्तुक, अभ्यागत
अधर्मी – निकृष्ट, नीच, पतित, गिरा हुआ, कमीना, कुत्सित, क्षुद्र, घटिया
अधिकार – आधिपत्य, कब्ज़ा, दावा, हक़, स्वामित्व
अनार – दाड़िम, शुकोदन, शुकप्रिय, रामबीज
अनुपम – अनोखा, अनूप, अनूठा, अद्भुत, अद्वितीय, निराला
अकर्मण्य – निकम्मा, आलसी, निखट्टू, निठल्ला
अग्नि – अनल, आग, पावक, ज्वाला, कृशानु
अधीन – आश्रित, निर्भर, नीचे, परवश, मातहत, वशीभूत, अवलंबित
असुर – दानव, राक्षस, निशाचर, दनुज, रजनीचर, तमचर, मनुजाद, दैत्य, सुरारी
अधीर – आकुल, आतुर, उद्विग्न, बेताब, व्यग्र, विकल
अश्व – घोड़ा, तुरंग, तुरंगम, वाजी, हय, घोटक, सैन्धव
अज्ञानी – अबोध, मूढ़, मूर्ख, नादान, अज्ञ, अहमक, भोंदू, उज़बक
अनचाहा – अनभिष्ट, अनिच्छित, अनाकांक्षित, अनभिलषित
अनजान – अजनबी, अपरिचित, अनभिज्ञ, अनचीन्हा, ग़ैर, बेगाना
आँख – नेत्र, नयन, चक्षु, दृग, लोचन, अक्षि, नज़र, अक्ष, चश्म
आकाश – नभ, अम्बर, गगन, व्योम, अनन्त, तारापथ, अन्तरिक्ष, अभ्र, आसमान, फलक, दिव, नाक, खगोल, पुष्कर, शून्य
आम – आम्र, रसाल, सहकार, अमृतफल, अतिसौरभ, पिकबन्धु, मधुदूत, मामूली, सामान्य, साधारण
आत्मा – चैतन्य, ब्रह्म, क्षेत्रज्ञ, सर्वज्ञ, सर्वव्याप्त, विभु, जीव
आयु – उम्र, वय, अवस्था, जीवनकाल, वयस्, ज़िन्दगी
आनन्द – प्रसन्नता, आह्लाद, उल्लास, मोद, प्रमोद, खुशी, सुख, मज़ा, लुत्फ़, हर्ष
आज्ञा – आदेश, हुक़्म, निर्देश, फ़रमान, इजाज़त, अनुमति, अनुज्ञा
आभूषण – अलंकार, भूषण, गहना, आभरण, मण्डन, ज़ेवर, टूम
आश्चर्य – अचम्भा, अचरज, ताज्जुब, विस्मय, हैरत, हैरानी
आदरणीय – सम्माननीय, सम्मान्य, मान्य, समादरणीय
इच्छा – अभिलाषा, आकांक्षा, कामना, चाह, लिप्सा, लालसा, ईहा, स्पृहा, वांछा, मनोरथ, वासना, तमन्ना, अरमान, मुराद, हसरत, आरज़ू
इन्द्र – देवराज, सुरपति, मघवा, पुरन्दर, देवेश, शक्र, शतऋतु, देवेन्द्र, शचीपति, वासव, सुरेश, सहस्त्राक्ष
इन्द्राणी – शची, इन्द्रवधू, ऐन्द्री, इन्द्रा, पुलोमजा
ईर्ष्या – कुढ़न, ख़ार, जलन, डाह, द्वेष, रश्क, मत्सर, स्पर्धा, हसद
ईश्वर – जगदीश, जगन्नाथ, परमात्मा, परमेश्वर, प्रभु, ब्रह्मा, अल्लाह, खुदा, निरंजन, रब, सच्चिदानंद, साईं, साहब, स्वयंभू, परवरदिगार
उत्सव – क्षण, मह, उद्धर्ष, उद्धव, जलसा, जश्न, समारोह, पर्व, त्यौहार
उग्र – अविनीत, उत्कट, उद्दण्ड, उद्धत, कर्कश, तूफ़ानी, तेज़, प्रचंड, विकट, भीषण
उत्साह – उमंग, अध्यवसाय, उत्साह, उल्लास, जोश, हौसला
उन्नति – विकास, उत्कर्ष, उत्थान, अभ्युदय, उठना, प्रगति, तरक़्क़ी, बढ़ोतरी
उदय – आरोहण, उन्नति, चढ़ना, प्रकट होना, उद्गमन
उपहास – मज़ाक, खिल्ली, परिहास, मख़ौल, हँसी
उत्पत्ति – उद्भव, जन्म, जनन, उद्गम, व्युत्पत्ति, पैदाइश, आरंभ, आविर्भाव, उदय, शुरुआत, प्राकट्य, मूल स्रोत, स्रोत
उद्दण्ड – असभ्य, क्रूर, दुराचारी, दुष्ट, अविनीत, उच्छृंखल
उत्पाद – उपद्रव, ऊधम, झगड़ा, दंगा, फ़साद, हंगामा, अशांति
उपवन – बाग़, बगीचा, उद्यान, वाटिका, गुलशन, आरामगाह
उपयोग – इस्तेमाल, उपभोग, प्रयोग, व्यवहार, सेवन
एकत्र – इकट्ठा, एकमुश्त, पुंजीभूत, संचित, समवेत, संगृहीत, जमा, संकलित
कनक – कंचन, सोना, स्वर्ण, हिरण्य, हेम, हाटक
कमल – सरोज, जलज, पंकज, इंदीवर, नलिन, उत्पल, अंबुज, नीरज, तामरस, सारंग, शतपत्र, कोकनद, राजीव, अरविंद, शतदल, कंज, पुण्डरीक, सरसीरूह, वारिज
कपट – छल, छद्म, धोखा, व्याज, वंचना, प्रवंचना, छलछिद्र, ठगी, दग़ा , फ़रेब, धूर्तता
कपड़ा – वस्त्र, चीर, वसन, अम्बर, पट, दुकूल, परिधान, पोशाक, लिबास, ड्रेस
करुणा – दया, अनुग्रह, अनुकम्पा, कृपा, कारुण्य
कष्ट – दु:ख, वेदना, पीड़ा, क्लेश, खेद, व्यथा, तकलीफ़, दर्द, संताप
कल्याण – शिव, मंगल, क्षेम, शुभ, श्रेय, उपकार, भला, हित
कल्पवृक्ष – देववृक्ष, सुरतरु, पारिजात, कल्पतरु, मंदार, कल्पद्रुम, हरिचंदन
कला – विद्या, कौशल, हुनर, फ़न, शिल्प, करिश्मा, करतब
कान – कर्ण, श्रुति, श्रवणेन्द्रियाँ
कपोत – पारावत, कबूतर, रक्तलोचन, हारीत, परेवा
कमज़ोर – अशक्त, दुर्बल, निर्बल, शक्तिहीन, असमर्थ
कामदेव – मदन, काम, पंचशर, मन्मथ, मनसिज, मार, रतिपति, स्मर, मीनकेतु, पुष्पधन्वा, कुसुमशर, आनंग, कन्दर्प, मनोज
किरण – रश्मि, अंशु, मरीचि, मयूख, दीधिति, कर
क्रोध – गुस्सा, रिस, अमर्ष, कोप, आक्रोश
केश – बाल, कच, कुन्तल, चीकुर, शिरोरूह, मेचक, काकुल
कोष – भंडार, निधि, ख़ज़ाना, आकर, जख़ीरा
कोयल – कोकिल, काक, पिक, बसंतदूत, पाली, वनप्रिय, श्यामा, कलापी
कुत्ता – श्वान, कुक्कुर, शुनक, सारमेय, गंडक, कूकुर, मृगारि, सोनहा
केला – कदली, भानुफल, रम्भा, गजवसा, कुंजरासरा, मोचा
कृष्ण – माधव, मुकुन्द, दामोदर, ब्रजवल्लभ, गोपीनाथ, हृषिकेश, नन्दनन्दन, कंसारी, मुरलीधर, मधुसूदन, द्वारिकाधीश, यदुनन्दन
कौआ – काक, वायस, पिशुन, करट, काण, काग, बलिपुष्ट, एकास, करटक
